Zespół niedokrwiennej stopy cukrzycowej

Cukrzyca i jej powikłania stanowią olbrzymi problem nie tylko medyczny ale i społeczny. Istotną kwestią dla chirurga naczyniowego jest powodowane przez cukrzycę niedokrwienie kończyn dolnych tj. zespół stopy cukrzycowej. To właśnie z powodu cukrzycy wykonuje się najwięcej amputacji kończyn dolnych. Cukrzyca w istotny sposób przyspiesza rozwój miażdżycy i bardzo szybko prowadzi doniedokrwienia nóg, zwłaszcza stóp. Miażdżyca w cukrzycy dotyczy przede wszystkim cienkich tętnic, których średnica wynosi 2-4mm, dlatego nawet małe blaszki miażdżycowe mogą powodować bardzo szybko istotne zwężenie, co tłumaczy występowanie zespołu stopy cukrzycowej nawet u młodych osób. Zmiany dotyczą najczęściej wszystkich tętnic podudzia, mają charakter zarówno zwężeń jak i niedrożności i są wielopoziomowe. Nierzadko poza tętnicami podudzia zajęta jest procesem chorobowym tętnica udowa i podkolanowa. Wielopoziomowy obraz zmian oraz mała średnica naczyń stanową duży problem terapeutyczny i dlatego leczenie takich zmian wymaga odpowiedniego sprzętu i doświadczenia. Jeszcze do niedawna leczenie tętnic podudzia, ze względu na małą średnicę było praktycznie poza zasięgiem chirurga naczyniowego. Jednak postęp techniczny doprowadził do stworzenia narzędzi endowaskularnych umożliwiających udrożnienie tętnic nie tylko na podudziu ale i na stopie. Małoinwazyjność zabiegów wewnątrznaczyniowych, ich powtarzalność, niewielka liczba powikłań oraz bardzo dobre wyniki powodują, że operacje wewnątrznaczyniowe stały się skuteczną metodą przywrócenia krążenia w stopie cukrzycowej. Dzięki coraz szybszemu rozwojowi technik wewnątrznaczyniowych, oraz coraz większemu doświadczeniu chirurgów udaje się w wyspecjalizowanych ośrodkach uniknąć amputacji w 80-100%, co nie było by możliwe w przypadku klasycznych technik chirurgicznych. Z powodu występującego w cukrzycy uszkodzenia nerwów czuciowych diabetycy mogą nie odczuwać bólu nóg podczas chodzenia czyli chromania przestankowego, a często pierwszym objawem miażdżycy może być rana na stopie. Rany w cukrzycy szybo ulegają zakażeniu a towarzyszące niedokrwienie może prowadzić do amputacji nogi. Jedynym sposobem wygojenia owrzodzenia i uratowanie nogi w tym przypadku jest przeprowadzenie skutecznego zabiegu przywrócenia krążenia w nodze, dlatego każdy pacjent ze stopa cukrzycową powinien zostać skonsultowany przez chirurga naczyniowego.